Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement betreffende Texel
dit departement met een Amstel
het departement betreffende een Delf
Tevens lagen ook dit departement van de Schelde en Maas en het departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe ordening ook niet en na een instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden aangaande een Maas.
Nadat een Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Over Maanen werd in de grondwetcommissie nog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd via een rest betreffende een commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour over Friesland naar Holland, maar een deel betreffende Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden verder het laatste Hollands Brabant, nederland over Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om de dominantie te reduceren werden Holland voor een grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat over Amsterdam en drong men aan op het herstel aangaande de verdeling bijvoorbeeld die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Op deze plaats werden desalniettemin ook niet met tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake over ons samenvoeging aangaande de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die uitstippelen over een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via remedie betreffende de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door middel over een Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
Een provincie kan worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger het IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden bekijk dit blog over dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tevens dit Gooi, evenals een dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en niet geheel vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone Noord-Holland loopt tot iets voorbij de plaats Alkmaar. Er bevinden zich in het deel met de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer Bezoek website en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop aangaande Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust met de provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar de duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel van Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en overige industrie: dit kan zijn het westelijk gebied met het Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt de haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op een noordpunt over dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven voor Texel.
Met de oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, weet dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; met name het Tessels en het Wierings beschikken over een enorm persoonlijk karakter.
Net zodra in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake met een teruggang betreffende een dialecten. Toch bestaan sommige dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse alsnog heel meestal gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden aangaande dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden betreffende dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten enorm conservatief gebleven, daar anker waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom bijzonder scherp van de omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
Een rangschikking aangaande de dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel akelig betreffende dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nooit volstrekt mogen vervangen, zodat Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via verschillende taalkundigen van de hand gewezen en zouden de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is een overheids-NV, opgericht op 4 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland als enige aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht aangaande de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhouden met 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan een paar omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen met Texel (een gehele westzijde over Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens bestaan daar in Noord-Holland ons tiental verschillende via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (over Wijk met Lees meer hier Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland nog vele andere vollere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort